Medycyna chińska – Dieta dla zdrowia zimą
Odżywianie w medycynie chińskiej jest podstawowym narzędziem terapeutycznym, które działa świetnie w połączeniu z innymi narzędziami, takimi jak akupunktura i ziołolecznictwo. Aby dopasować prawidłową dietę dla każdego, lekarz medycyny chińskiej powinien najpierw przeprowadzić wstępną diagnozę i dopiero następnie może przepisać odpowiednie menu na każdą porę roku i każdą chorobę.
Tutaj odniosę się do ogólnych zasad żywienia na zimę dla wszystkich, a zwłaszcza osób starszych. W rzeczywistości, starość można określić mianem „zimy życia”. W zimie, jak w starszym wieku, istnieje tendencja do zimna i kurczenia się, pragnienie mniejszej aktywności i potrzeba ogrzania się. W zimie, jak i na starość, trzeba ograniczyć aktywność fizyczną, godziny pracy i zaangażować się bardziej w rozwój duchowy i emocjonalny, jeść powoli i stosunkowo mało, aby ułatwić pracę układowi pokarmowemu i w ogóle wszystkim innym układom. Oczywiście, był to tylko przykład i poniższe zalecenia skierowane są do wszystkich grup wiekowych.
Oto podstawowe zasady zdrowego żywienia zimą:
- jeść powoli
- ograniczyć ilość spożywanego jedzenia
- wybierać pożywienie gotowane wiele godzin na małym ogniu
- unikać produktów zimnych
- unikać nadmiernego spożywania płynów
- ograniczyć sól i cukier
- starać się nie jeść po 18:30 lub 19:00
- spożywać rozgrzewające produkty i przyprawy.
Chciałbym powiedzieć coś więcej o ostatniej zasadzie: Rozgrzewające produkty i przyprawy – co to znaczy?
Zgodnie z podstawami medycyny chińskiej, produkty spożywcze można podzielić w zależności od ich termiki i jakości, i oczywiście, w zależności od ich wpływu na narządy wewnętrzne i układy. Termika nie znaczy tutaj, że jedzenie jest ogrzewane lub było w lodówce, ale to, jaką jakość energetyczną wytwarza w organizmie. Produkty dzielimy na gorące, ciepłe, zimne, chłodne i neutralne.
Weźmy na przykład dwie dobrze znane przyprawy: cynamon i miętę. Cynamon jest ciepły i lekko korzenny, natomiast mięta jest intensywnie aromatyczne i zimna. Obydwu przypraw (ziół) użyjemy w leczeniu nieżytu nosa i przeziębienia, ale gdy śluz jest gęsty (gorący), użyjemy mięty pieprzowej, a jeśli jest przezroczystą cieczą (zimny), użyjemy cynamonu.
Zanim rozwinę temat rozgrzewających produktów, które sprawdzają się zimą, powiem jeszcze raz: wszystkie te zalecenia są tylko dla osób, które generalnie są zdrowe. W celu włączenia żywienia o precyzyjnym medycznym działaniu, konieczna jest diagnostyka indywidualna. Ludzie, którzy ogólnie cierpią z powodu gorąca i wysuszenia oraz mają różne stany zapalne w przewodzie pokarmowym, muszą ostrożniej podchodzić do rozgrzewających produktów i ostrych przypraw, ponieważ mogą one pogorszyć ich stan.
Dieta zalecana zimą według medycyny chińskiej:
Rośliny strączkowe:
Czarna i czerwona fasola, fasola azuki, fasola faba (świeża w sezonie lub suszona)
Ziarna:
Brązowy ryż – najlepiej słodki, kasza gryczana, orkisz, owies, quinoa
Warzywa:
Cebula, zielona cebulka, czosnek, seler, seler korzeniowy, rzeżucha, por, korzeń pietruszki i kolendry, słodki ziemniak (batat), burak, kapusta, koper włoski, kalarepa
Owoce:
Guawa, persymona, owoce cytrusowe (ich skórka może być używana do aromatyzowania lub parzenia), pigwa, wiśnia, jeżyna.
Przyprawy:
Imbir (suszony jest gorętszy niż świeży), cynamon, czarny i biały pieprz, gałka muszkatołowa, oregano, kardamon, chrzan, kurkuma, kminek, szczypiorek, goździki, rozmaryn, bazylia
Orzechy i nasiona:
Orzechy włoskie, orzeszki piniowe, kasztany, musztarda, nasiona słonecznika
Płyny i napoje:
Mleko kokosowe, kawa, herbata jaśminowa, napary ze skórek owoców cytrusowych, mleko owsiane, wino
Dla miłośników mięsa:
Wołowina i jagnięcina są uważane za gorące, kurczak za mniej gorący, natomiast ryby – w przeważającej większości (w tym algi) – za chłodzące, więc najlepiej jeść je w lecie.
Podsumowując, weźcie wszystkie te różne składniki, stwórzcie menu, gotujcie przez długie godziny, na małym ogniu, jedzcie więcej owsianki, więcej potraw jednogarnkowych, czulentu (przepis poniżej), doprawiajcie jedzenie rozgrzewającymi przyprawami, ale niezbyt ostrymi. Jeśli zdecydujecie się na sałatkę, doskonale – wzbogaćcie ją orzechami włoskimi lub orzechami piniowymi, dodajcie do niej warzywa zimowe, takie jak burak, kalarepa, koper włoski; pijcie wino, bawcie się (starajcie się iść do łóżka przed północą) i bądźcie zdrowi!
Przepis na czulent
Czulent to bardzo popularne danie w Izraelu, serwowane w zimie w weekendy. Jego wyjątkowość polega na długim gotowaniu na małym ogniu lub zapiekaniu w piekarniku w relatywnie niskiej temperaturze, co sprawia, że czulent jest idealny w diecie zimowej z punktu widzenia medycyny chińskiej. Czulent zazwyczaj zawiera fasolę, mięso, ziemniaki i jajka. Oto przepis.
Na 10 porcji:
- 250 gr ciecierzycy
- 250 gr białej fasoli
- 8-9 małych lub średnich cebul
- 3 główki czosnku
- 1,3 kg wołowiny (takiej, która jest używana do gulaszu) *można ją zastąpić kurczakiem lub indykiem
- 10 średnich ziemniaków
- 8 jaj
- 10 daktyli
- kminek
- słodka papryka
- sól
- czarny pieprz
Przygotowanie:
- Przed właściwym przygotowaniem, należy z samego rana namoczyć w wodzie ciecierzycę i fasolę przez cały dzień. Będą w sam raz gotowe pod wieczór, który jest idealną porą na przygotowanie czulentu.
- Dodać do garnka składniki w następującej kolejności: fasolę i ciecierzycę z dodatkiem jednej łyżki stołowej soli i jednej łyżeczki pieprzu, duże kawałki krojonego mięsa, daktyle, obrane cebule (w całości), całe główki czosnku w skórze przekrojone poziomo na pół, dobrze umyte ziemniaki w skórze oraz jajka.
- Dodać jedną łyżkę każdej przyprawy: kminku, papryki słodkiej i soli.
- Wszystkie składniki powinny być przykryte wodą i mają się gotować bez przykrywki na średnim ogniu przez 30 minut.
- Przykryć garnek szczelnie i umieścić go w piekarniku, uprzednio rozgrzanym do 100 stopni na całą noc.
*Bez obaw możecie wstać następnego ranka o godzinie 9 lub 10.
*Wymienione przyprawy nie są niezbędne i mogą być zastąpione innymi wybranymi rozgrzewającymi przyprawami w zależności od indywidualnego smaku.
Życzę Wam wszystkim zdrowej zimy, nie zapominajcie o zaproszeniu znajomych na czulent. Bądźcie dobrzy i hojni i podzielcie się tymi informacjami z tymi, którym też życzycie zdrowej zimy.